Witold Zygmunt Poinc, urodzony 2 maja 1908 roku w Kamiennej, to postać, która bez wątpienia zapisała się na kartach polskiej żeglugi morskiej. Jego życie zostało zakończone 18 września 1982 roku w Gdyni, gdzie również spędził wiele lat swojej kariery.
Jako kapitan żeglugi wielkiej, Poinc odgrywał kluczową rolę w rozwoju polskiego przemysłu morskiego. Był on również współtwórcą Polskiego Ratownictwa Okrętowego, co czyni go jedną z naczelnych postaci w historii ratownictwa morskiego w Polsce.
Życiorys
Witold Poinc przyszedł na świat w Kamiennej, w rodzinie maszynisty kolejowego, Juliana. W wyniku wydarzeń podczas I wojny światowej, jego rodzina została przymusowo przesiedlona w głąb Rosji, gdzie przebywała przez pewien czas. Po zakończeniu rewolucji październikowej, rodzina wróciła do Polski i osiedliła się w Ząbkowicach, w okolicach Sosnowca. Tam Witold ukończył szkołę powszechną, a następnie od 1921 roku uczęszczał do Gimnazjum im. B. Prusa w Sosnowcu. W 1927 rozpoczął naukę w Szkole Morskiej w Tczewie, którą z sukcesem ukończył w 1930 roku, będąc już wtedy studentem Wydziału Nawigacyjnego Państwowej Szkoły Morskiej w Gdyni.
Po zakończeniu nauki w szkole morskiej oraz odbyciu praktycznego szkolenia w Szkole Podchorążych Marynarki Wojennej w Toruniu, Witold Poinc został zwolniony do rezerwy na początku stycznia 1932 i rozpoczął pracę jako oficer pokładowy w Polsko-Brytyjskim Towarzystwie Okrętowym Polbryt. W 1934 roku zmienił firmę i przeszedł do Żeglugi Polskiej, gdzie pełnił funkcję II oficera na statku „Katowice,” a jednocześnie ukończył kurs radiotelegrafisty. W kolejnych latach, od 1935 do 1938 roku, pełnił obowiązki I oficera i radiotelegrafisty. W październiku 1938 uzyskał zaszczytny tytuł kapitana żeglugi wielkiej. Wiosną 1939 roku został pilotem w gdyńskim porcie.
W czasie dramatycznej kampanii wrześniowej w 1939 roku, Poinc dowodził plutonem marynarzy w I Batalionie Kadry Floty, walcząc z determinacją o obronę Gdyni oraz Oksywii. Za swoją męstwo w boju został odznaczony Krzyżem Walecznych. Po zakończonych walkach trafił w ręce wroga i przebywał w licznych obozach jenieckich, takich jak Oflag II A Prenzlau, Oflag II E Neubrandenburg, Oflag II D Gross-Born oraz Stalag X B Sandbostel.
Po wyzwoleniu w 1945 roku z obozu, Witold Poinc przystąpił do Polskiej Marynarki Handlowej w Wielkiej Brytanii. Powrócił do Polski w 1946 roku, gdzie objął stanowisko zastępcy kierownika Wydziału Holowniczo-Ratowniczego Żeglugi Polskiej S.A. Wydział ten zajmował się oczyszczaniem portów i red z wraków, które pozostały na dnie po zakończeniu działań wojennych. W 1951 roku, struktura wydziału została przekształcona w Polskie Ratownictwo Okrętowe, a Poinc awansował na dyrektora ds. technicznych, gdzie nadzorował wydobycie ponad 200 wraków, z czego 30 udało się przywrócić do służby. Najbardziej znaczącym projektem było wydobycie statku Gneisenau, który blokował dostęp do portu w Gdyni. Witold Poinc był pionierem w dziedzinie ratownictwa morskiego, czerpiąc wzorce z duńskich oraz radzieckich doświadczeń, a jednocześnie wprowadzając nowatorskie metody, co zostało docenione poprzez przyznanie mu nagród państwowych.
Od stycznia 1958 roku, przez cały dekadę, Poinc pełnił obowiązki kapitana portu w Gdyni. Z kolei od 1968 roku, pracował w Urzędzie Morskim w Gdyni, gdzie do 1973 roku zajmował eksponowane stanowisko zastępcy dyrektora odpowiedzialnego za awaryjność w flocie. Dodatkowo, w latach 60. XX wieku, prowadził zajęcia na Państwowej Szkole Morskiej, gdzie przekazywał wiedzę na temat ratownictwa morskiego. Autorstwo jego podręczników, takich jak „Ratowanie życia i mienia” (1966) oraz „Wydobywanie zatopionych statków” (1970), stanowi istotny wkład w edukację morską.
Na emeryturę przeszedł w 1975 roku, a jego życie zakończyło się w Gdyni. Witold Poinc został pochowany w nowej alei zasłużonych na cmentarzu Witomińskim (kwatera 26-38-8).
Ordery i odznaczenia
Witold Poinc, jako kapitan żeglugi wielkiej, został odznaczony licznymi wyróżnieniami za swoje osiągnięcia oraz wkład w rozwój polskiego żeglarstwa. Poniżej przedstawiamy listę jego najważniejszych odznaczeń:
- Order Sztandaru Pracy I klasy (1969),
- Order Sztandaru Pracy II klasy (22 lipca 1951),
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1968),
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (10 lipca 1954),
- Krzyż Walecznych (1946),
- Srebrny Krzyż Zasługi (21 września 1950),
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (15 marca 1955),
- Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 (1967),
- Medal „Za zasługi dla obronności kraju” (1966),
- Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego (1964),
- Odznaka Grunwaldzka (1967),
- Złota Odznaka honorowa „Zasłużony Pracownik Morza” (1956),
- Srebrna Odznaka „Racjonalizator Produkcji” (1950),
- Odznaka honorowa „Za zasługi dla Gdańska” (1960),
- Odznaka honorowa „Zasłużony Ziemi Gdańskiej” (1960).
Wszystkie te odznaczenia są świadectwem jego niezwykłej kariery oraz zaangażowania w działalność na rzecz rozwoju żeglugi w Polsce.
Nagrody
W trakcie swojej kariery, Witold Poinc zdobył szereg istotnych nagród, które ukazują jego wkład w rozwój technologii żeglugi w Polsce.
- nagroda państwowa II stopnia za zastosowanie po raz pierwszy w Polsce metody wydobywania wraków przy pomocy pontonów cylindrowych, 1952,
- nagroda państwowa II stopnia (zespołowa) za nową metodę odmulania statków na dużej głębokości, 1953.
Upamiętnienie
Witold Poinc, będący postacią znaczącą w historii żeglarstwa, został uhonorowany poprzez nadanie jego imienia różnym obiektom i miejscom. Od 1987 roku pełnił rolę patrona nieistniejącej już Szkoły Podstawowej Nr 22 w Gdańsku.
W pamięci społeczności lokalnych pozostaje również statek PRO MS Kapitan Poinc, który został zbudowany w 1996 roku. Dodatkowo, imię Witolda Poinca nosi jedna z ulic w Gdańsku, co stanowi kolejne świadectwo jego znaczenia w historii regionu.
Przypisy
- a b c d Małgorzata Sokołowska, Joanna Stasiak: TCZEWIACY. Słownik biograficzny absolwentów Szkoły Morskiej w Tczewie 1922–1930. Gdynia: Uniwersytet Morski, 30.07.2024 r.
- Cmentarze Komunalne w Gdyni [online], gdynia.grobonet.com [dostęp 30.07.2024 r.]
- Uchwała Prezydium Rządu w sprawie przyznania nagród za osiągnięcia w dziedzinie nauki, postępu technicznego, literatury i sztuki za rok 1952. „Trybuna Ludu”. 23.07.1952 r.
- W trosce o wszechstronny rozwój kultury narodowej. Przyznanie Nagród Państwowych za r. 1953. Uchwała Prezydium Rządu. „Życie Warszawy”. 22.07.1953 r.
- Morska szkoła podstawowa. Na zawsze z Bałtykiem. „Dziennik Bałtycki”. 06.06.1997 r.
- Kapitan Witold Poinc – legenda Polskiego Ratownictwa Okrętowego. „Kurier Morski”, 28.07.2013 r.
- SP 22: Kpt. ż. w. Witold Poinc. [dostęp 23.08.2016 r.]
- a b c d e Patroni ulic. Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Gdyni. [dostęp 23.08.2016 r.]
- a b c Legendarne postacie. Gdynia turystycznie. [dostęp 23.08.2016 r.]
- Kody pocztowe. [dostęp 23.08.2016 r.]
- M.P. z 1951 r. nr 74, poz. 973 „za zasługi położone dla Narodu i Państwa w dziedzinie żeglugi”.
- M.P. z 1954 r. nr 100, poz. 1251 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w pracy zawodowej w dziedzinie żeglugi”.
- M.P. z 1950 r. nr 104, poz. 1301 „za zasługi w pracy zawodowej”.
- M.P. z 1955 r. nr 104, poz. 1411 - Uchwała Rady Państwa z dnia 15.03.1955 r. nr 0/401 - na wniosek Ministra Żeglugi.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Mieczysław Bigoszewski | Jerzy Wojnowski | Tadeusz Matejszczak | Władysław Marcinkowski (1906–1996) | Mieczysław Fader | Kazimierz Bilski | Jerzy Juszkiewicz | Mirosław Erbel | Kazimierz Głowacki (wojskowy) | Michał DomaradzkiOceń: Witold Poinc (kapitan żeglugi wielkiej)